Zorlu yaşam olayları karşısında çocukların stres ve kaygı tepkileri göstermesi beklendik bir durumdur. Özellikle tüm dünyada yaşanan koronavirüs (COVID-19) salgını nedeniyle çocuk ve ergenlerin kendileri, aileleri, arkadaşları, sevdikleri ve yakınları için endişe, kaygı, panik ve korku yaşaması oldukça olağandır. Bu süreçte çocuk ve ergenler, medya, sosyal medya ya da internet üzerinden salgın hastalık ile ilgili haberleri izlemekte, tartışmalara kulak misafiri olmakta, alınan önlemleri gözlemlemekte ve ev içindeki değişikliklere tanık olmaktadırlar. Bu sebeple salgın hastalık gibi zorlayıcı bir yaşam olayı sonucunda kendimizde,   çocuk ve gençlerde  görülebilecek stres tepkilerini bilmek önemlidir.

Yetişkinlerde Görülebilecek  Tepkiler

•       Yorgunluk, bitkinlik,

•       Uyku düzensizliği

•       Tıbbi bir nedene dayanmayan bedensel yakınmalar

•       Bağışıklık sisteminin bozulması

•       İştahta artma veya azalma

•       Aşırı uyarılmışlık (kalp atışında artış, nefes almada güçlük, terleme vb.)

•       Şok

•       Korku ve kaygılar (gelecek kaygısı)

•       Öfke, gerginlik, sinirlilik, huzursuzluk

•       Umutsuzluk, çaresizlik, çökkünlük

•       Suçluluk, pişmanlık

•       Duygusal hissizlik, donukluk

•       Kontrolü kaybetme kaygısı

•       Anlaşılamama

•       Günlük aktivitelerden zevk alamama

•       İçe kapanma, kendini toplumdan soyutlama

•       İlişkilerde yaşanan çatışmaların artması

•       Mesleki sorunlar, performans düşüklüğü

•       Akrabalık ve aile ilişkilerinde bozulmalar

 

 

 

SALGIN HASTALIK SÜRECİNDE ÇOCUKLARINIZA YARDIMCI OLMAK İÇİN ÖNERİLER

Bir salgın hastalık riski altında kendinize ve çocuklarınıza yardımcı olmak için yapabileceğiniz en önemli şeylerden biri koronavirüs (COVID-19) hakkında doğru kaynaklardan bilgi almaktır. Dolayısıyla, yetkili kişi ve kurumların koronavirüs riskinden korunma yöntemleri ile ilgili verdikleri bilgileri mutlaka dikkate alın, uyarı ve önerilere titizlikle uyun.(Maske- Mesafe- Hijyen)

Çocuk ve ergenlerde görülebilecek ortak stres tepkileri  .

·         Çeşitli okul problemleri yaşama (öğrenmede güçlük, dikkatini toparlayamama vb.)

·         Salgın hastalığı konuşmaktan kaçma ya da reddetme

·         Tütün, alkol ya da madde kullanmaya başlama

·         Aile ve arkadaşlardan uzaklaşma, sürekli yalnız kalma isteği

·         Sevdiği şeylerden artık zevk almama

·         Aşırı alıngan ya da öfkeli olma

·         Suçluluk ve öfke duygularıyla birlikte sosyal ilişkilerde kavgalar yaşama ya da yaşanan olayı yok sayma

·         Uyku ve yemek düzeninde değişiklikler yaşama (uykuya dalmakta güçlük, iştahsızlık, daha fazla yeme isteği , kabuslar görme vb.)

·         Teknoloji bağımlılığı

·         Uyku problemleri (uykusuzluk, kabus vb.) yaşama

·         Salgın hastalığı hatırlatıcı yerlerden ya da kişilerden kaçma

·         Salgın hastalık hakkında konuşmaktan kaçınma

Genel olarak, çocuklar ve gençler, salgın bir hastalık riski gibi zorlu ve kaygı verici bir olayla karşılaştıklarında, yukarıda belirtilen stres tepkilerine benzer çeşitli tepkiler gösterebilirler. Aslında bu tür tepkiler, "anormal bir olaya verilen normal tepkiler" olarak tanımlanır. Ortaya çıkan stres tepkilerinin şiddeti ve yoğunluğu ise  bireyden bireye değişiklik gösterebilir. Ancak, çocuğunuzun bu süreçte yaşadığı yoğun stres ve kaygı tepkilerinde zamanla herhangi bir azalma olmuyorsa ya da bu tepkilerin sıklığı ve şiddeti giderek artıyorsa, çocuğunuz için psikolojik yardım almak uygun bir yaklaşım olacaktır.

BİLGİ EDİNİN

Bir salgın hastalık riski altında kendinize ve çocuklarınıza yardımcı olmak için yapabileceğiniz en önemli şeylerden biri koronavirüs (COVID-19) hakkında doğru kaynaklardan bilgi almaktır. Dolayısıyla, yetkili kişi ve kurumların koronavirüs riskinden korunma yöntemleri ile ilgili verdikleri bilgileri mutlaka dikkate alın, uyarı ve önerilere titizlikle uyun.

 

DİNLEYİN

Çocuklarınız için yapabileceğiniz en iyi ve anlamlı şeylerden biri onları dinlemektir. Çünkü çocuklar, genellikle, onları endişelendiren ve strese neden olan şeyler hakkında konuşmak isterler. Çocuğunuzu dinleyin ve görüşlerine saygı gösterin. Çocuklarla karşılıklı konuşmak ve sohbet etmek, onların yaşadıkları bu zorlu süreci atlatmaları için en sağlıklı ve doğal yoldur

 Salgın hastalık tehdidi gibi zorlu bir yaşam olayı karşısında çocuklar, herkes gibi kendilerini güvende hissetmek ve her şeyin kontrol altında olduğu bilmek ister. Bu yüzden, koronavirüs riskinin çocuklar üzerindeki olumsuz psikolojik etkilerini azaltmak ve çocukların psikolojik sağlamlığını artırmak ebeveynler için oldukça önemlidir.

MODEL OLUN

Yetişkinler olarak çocuklarınıza çok çeşitli konularda rol model olabilirsiniz. Kişisel öz-bakımınıza dikkat ederek, düzenli beslenmeye ve uyumaya özen göstererek, günlük rutin işlerinizi devam ettirerek, yetkililerden gelen koronavirüsten korunma ile ilgili uyarıları dikkate alarak, çocuklarınızın önünde yaşadığınız kaygıyı sürekli konuşmayarak ya da aşırı düzeyde haber takip etmeyerek, bu süreçte ne yapmaları ya da nasıl davranmaları gerektiği konusunda çocuklarınıza örnek olun.

Salgın hastalık sürecinde yüz yüze ya da online bir şekilde çocuklarınızın okulla ve öğretmenleriyle bağlarının kopmamasına özen gösterin. Okul ve öğretmenleriyle iletişim halinde olarak okul rutinini devam ettirmeye çalışın.

Ø  Ortak kullanım alanlarında bulunan eşyalara ve yüzeylere (servis ve toplu ulaşım araçlarındaki tutamaklar, kapı kolu, tırabzan, duvarlar vb.) dokunmaması; dokunması hâlinde elini yüzüne, ağzına, burnuna ve gözüne temas etmemesi gerektiğini,

Ø  Ellerini belirli aralıklarla sabun ve su ile yıkamasını, sabun ve suyun bulunmadığı durumlarda kolonya veya antiseptik madde ile temizlemesini,

Ø  Maskesini uygun şekilde kullanmasını ve yanında yedek maske bulundurmasını,

Ø  Okul idaresinin belirlediği hijyen kurallarını öğrenerek bu kurallara uymasını,

Ø  Dengeli ve sağlıklı beslenmesine, uyku düzenine özen gösteriniz.

Ø  Okulda ve sosyal alanlarda sosyal mesafeye dikkat etmesini,

Ø  Arkadaşlarıyla yiyecek, içecek ve araç gereçlerini paylaşmamasını, TEMBİHLEYİNİZ

Ø  Sağlık durumunu takip ediniz. Yüksek ateş, öksürük ya da başka bir hastalık belirtisi varsa idareyi bilgilendirerek okuluna göndermeyiniz. Mutlaka bir sağlık kuruluşuna  başvurunuz

Ø  Her gün temiz kıyafet ile okula gitmesini sağlayınız.

Ø  Kronik rahatsızlığı bulunan öğrencilerin kullandıkları ilaçları okul idaresine ve öğretmenlerine bildiriniz.

Ø  Okul alanına girmeniz gereken durumlarda öncelikle görüşeceğiniz kişiden randevu alınız

Ø  Okulda bulunduğunuz süre içerisinde;

Ø  Okul hijyen kurallarına uyunuz, Sosyal mesafeye dikkat ediniz,  Görüşmelerinizi en kısa sürede tamamlayınız.

Ø  Okul idaresi ve öğretmenler ile iletişimi mümkünse  uzaktan erişim (telefon, SMS, e-posta vb. ) ile sağlayınız.

Ø  Öğrencimiz eve döndüğünde gerekli hijyeni sağlayıp sağlamadığını takip ediniz:   Ayakkabı ve kıyafetlerini değiştirerek çıkan ayakkabı ve kıyafetlerini havalandırmasını sağlayınız, ü

Ø  Elini ve yüzünü sabunla en az 20 saniye yıkamasını sağlayınız. (Ağız ve burun hijyenini sağlayınız, mümkünse duş aldırınız.) ü Okulda kullandığı çanta, kitap, defter, kalem, silgi vb. malzemelerin dezenfekte edilmesini/havalandırılmasını sağlayınız.

Her şeyden önce, çocuğunuza (ve kendinize!) çok zor bir zamanın ortasında olmamıza rağmen, bu durumun geçeceğini hatırlatın.

Unutmayın umut beslemek  hepimiz için  çok  önemlidir.